Статьи на якутском языке

“Дыгын” – саха төрүт оонньуутун чыпчаала

Манчаары оонньууларыгар бэлэмнэнии чэрчитинэн, саха төрүт оонньууларын көрүҥнэригэр “Боотурдар көлүөнэлэрэ” бырайыак төгүрүк остуолун тула олорон кэпсэтиилэр буола тураллар. Саҥа Дьылтан саҕалаан, атах оонньуутугар, хабылык-хаамыска, оҕунан ытыы, гиирэ спордун, хотугу многоборье, мас тардыһыы, хапсаҕай, ат сүүрдүүтүн федарациялара, чулуу күрэсчиттэрбит түмсэннэр, кэпсэтиилэргэ көхтөөхтүк кытыннылар.

“Боотурдар көлүөнэлэригэр” - гиирэ маастардара

“Сахаада-спорт” Ассоциация көҕүлээн саҕалаабыт “Боотурдар көлүөнэлэрэ” программа үлэтин салгыыр
Бырайыак сүрүн сыала-соруга Баһылай Манчаары XXII оонньууларыгар бэлэмнэнии, саха төрүт оонньууларын геройдарын өйбүтүгэр-санаабытыгар тиһии, көлүөнэттэн көлүөнэҕэ тиэрдии,  кинилэргэ бэйэбит ытыктабылбытын, убаастабылбытын биллэрии. Бу иннинэ ахсынньыга атах оонньооччулары, тохсунньуга хабылык-хаамыска оонньуутун тэрийээччилэрин кытта көрсүһүүлэр буолбуттара.
Олунньу 21 күнүгэр “Модун” спорткомплекска гиирэ спордун чулуу бэрэстэбиитэллэрин кытта төгүрүк остуол тула олорон кэпсэтиини “Сахаада-спорт” Ассоциация президенэ Александр Николаевич Ким-Кимэн салайан ыытта. Ханнык баҕарар спорт көрүҥэ, ол иһигэр, гиирэ спорда, правовой-нормативнай өрүттэргэ уонна сокуоннарга олоҕуран тирэҕирэрин санатта. Баһылай Манчаары аатынан Киин спорка отделын салайааччыта Дмитрий Иванович Сергеев,  Александр Григорьевич Хворов диэн Өлүөхүмэттэн төрүттээх-уустаах, 1968 сыллаахха ыытыллыбыт 1-кы Манчаары Спартакиадатын, Саха АССР хас да төгүллээх чөмпүйүөнэ, Дальнай Восток, Россия элбэх күрэхтэһиилэрин кыайыылааҕа; 2008 сылтан Саха Өрөспүүбүлүкэтин гиирэ спордун Федерациятын баһылаан-көһүлээн көдьүүстээхтик салайар Василий Тарасович Курнев; күүстээх гиревиктэри таһаартыыр, өрөспүүбүлүкэ элбэх төгүллээх чөмпүйүөнэ, Саха Өрөспүүбүлүкэтин үтүөлээх тренерэ, спорт маастара, Василий Николаевич Дьячковскай курдук гиирэ спордун бас-көс дьоно кытыннылар.
Физкультурнай уонна спортивнай хамсааһын чаҕылхай салайаччыта Н.Н. Тарскай 1950-ус сыллардаахха спорт национальнай көрүҥнэрин, көҥүл тустууну,боксаны, ыарахан атлетиканы сайыннарарга хамсатыылаах дьаһаллары ыыппыта, онтон саҕыллан, 60-ус сылларга үрдүк көрдөрүүлэрдээх спортсменнар үөскээн, спорт көрүҥнэрэ, олор истэригэр гиирэ спорда сайдан барбыттара. Номоххо киирбит гиревиктэр Юрий Шишигин, Валерий Бурнашов, Федор Керемясов курдук күүстээх спорт маастардара тыылан-хабыллан тахсыбыттара, көлүөнэттэн көлүөнэҕэ бэриллибиттэрэ. Гиирэ спорда дьоһун суолу-ииһи тэлэн кэллэ.

Спорт сахалыы көрүҥнэригэр болҕомто күүһүрэр

Бу ааспыт өрөбүлгэ, ахсынньы 15 күнүгэр, “Юность” стадион манеһыгар, Саха Өрөспүүбүлүкэтин атах оонньуутугар Федерациятын Кубога үрдүк тэрээһиннээхтик ыытылынна. 10 улуустар хамаандаларыттан 89 атах оонньооччулар түмсэн сэттэли ойууларга илин-кэлин түһүстүлэр.
Саха сиригэр физкультура уонна спорт уһулуччулаах тэрийээччитэ, салайааччыта Н.Н. Тарскай 100 сылыгар, Саха Өрөспүүбүлүкэтин физическэй культураҕа уонна спорка Министиэристибэтэ Россия үрдүнэн бастыҥ үлэлээх спортивнай регионунан биллэриллибит, 1996 сыллаахха Сахабыт сирин 1-кы Президенэ М.Е. Николаев төрүттээбит “Азия оҕолорун” Норуоттар икки ардыларынааҕы VIII спортивнай оонньуулара бу сайын Дьокуускайга үрдүк тэрээһиннээхтик ыытыллыбыт кэмигэр  быйылгы күрэхтэһиилэр ыытыллыбыттара кэрэхсэбиллээх. Ити туһунан күрэхтэһии үөрүүлээх быһыыга-майгыга аһыллыытын түгэнигэр “Сахаада-спорт” Ассоциация президенэ Александр Ким-Кимэн, спорт миниистирин 1-кы солбуйааччы Гаврил Мохначевскай, атах оонньуутун Федерациятын президенэ Николай Андреев, мас тардыһыытын аан дойдутааҕы генеральнай сэкэрэтээрэ, бэйэтин кэмин күүстээх кылыыһыта Иннокентий Григорьев бэйэлэрин эҕэрдэлэригэр чорботон бэлиэтээтилэр.

Ат сүүрдүүтэ – норуот таптала

Манчаары оонньууларын көрсө “Саха төрүт күрэс көрүҥнэригэр төгүрүк остуол тула олорон кэпсэтиилэр салҕанан бараллар. Муус устар 22 күнүгэр ат сүүрдүүтүнэн дьарыктанааччылар түмүстүлэр. Александр Иннокентьевич Свинобоев президеннээх Федерация салайааччылара, ат сүүрдүүтэ сайдыытыгар кылааттарын киллэрбит, номоххо киирбит тренердэр, аатырбыт ат сүүрдээччилэр (жокейдар), комментатордар, суруналыыстар,  сүгүрүйээччилэр кэлэн кыттыбыттара кэпсэтии историятын дириҥэттэ, суолтатын үрдэттэ.  

Баһылай Посельскай